Sự tự do và tính kỷ luật trong lớp Montessori là vô cùng quan trọng bởi nó là động lực thúc đẩy sự tập trung chú ý và tính kiên trì trong ý chí của đứa trẻ. Chúng ta chỉ có thể quan sát những biểu hiện bên ngoài mà khó có thể hiểu được cái gì đang diễn ra bên trong nội tâm của trẻ. Vì thế, chúng ta cần kiên nhẫn quan sát, theo sát trẻ để hiểu suy nghĩ và hành động đang diễn ra trong đầu chúng. Xây dựng cho trẻ ý chí trong khi làm việc có nghĩa là khi đã bắt đầu công việc gì thì phải kết thúc công việc đó dù cho bất cứ chuyện gì xảy ra, chỉ ngồi quan sát và nghĩ thì không bao giờ thực hiện được mà chỉ khi trẻ thực sự bắt tay vào làm việc thì khi đó công việc mới hoàn thành.

    Ý chí xây dựng nên tính cách sau này của trẻ, vì thế  Bà M.Montessori có nói: giáo dục là cho cuộc sống – Vậy làm thế nào để giúp trẻ hiểu được điều đó? Mỗi người lớn trong môi trường xung quanh trẻ luôn phải gương mẫu và có tính kỷ luật trong công việc. Trẻ học bằng cách làm việc, chỉ có làm việc trẻ mới có thể học được mọi thứ xung quanh, học những ứng xử văn minh, hành vi lịch sự trong giao tiếp hằng ngày. Mục đích của chúng ta không phải bồi dưỡng cho trẻ thành người có thân thể nhỏ bé sớm có suy nghĩ của người trưởng thành mà là thúc đẩy rèn luyện ý chí của mình. Do đó chúng ta để cho trẻ hoạt động trong một cộng đồng, tôi luyện ý chí từ trong cuộc sống hàng ngày, để trẻ chuyên tâm làm việc gì đó, từ bỏ mọi hoạt động không cần thiết để hoàn thành công việc này. Khi trẻ bắt đầu biết tôn trọng công việc của người khác, biết nhẫn nại đợi thứ mà mình muốn…tất cả đều cho thấy trẻ đang được rèn luyện ý chí của mình. Đây chính là trẻ đang hòa nhập vào cuộc sống xã hội trong tương lai.